Soilik horrela
Gogora dezagun orain hurrengo grafikoa ti "Euskarazko hitz hurrenkera desberdinak prozesatzen" (2006), zein Erdoziak eta Lakak oso ondo ezagutzen duten (bertan, Erdoziak Lakari eskertzen dio harek eskainitako laguntza noiz ateratzen emaitzak):
Ezkerreko partean, ulermen-ariketako reakzio-denboretan, Erdoziak planteatzen du kontraste bat arten SOV+SVO eta OSV+OVS (ordena sujetu-lehenak vs. ordena objetu-lehenak), eta beste bat arten SOV+OSV eta SVO+OVS (ordena aditz-azkenak vs. ordena aditz-erdikoak). Ikus Erdoziaren emaitzak eta valorazioak:
Aurreko kontraste horiek interesgarriak dira, baina horiek eginez gero, kontraste berberak egin beharko lituzkete gain errore-portzentajeak (zein diran are interesgarriagoak) eta baita an irakurketa-denborak ere. Koherentzia hutsez.
Sorpresa da ze Erdoziak ez du esaten ezer burúz kontraste horiek an errore-portzentajeak, eta noiz fijatzen garen an grafikoa non diran agertzen ordena ezberdinen errore-portzentajeak (goiko eskuinekoa), ikusten dugu ze, binakako kontrasteen emaitzak ikusita, ez litzake batere zaila SVO+OVS ordenek erakustea euren aldeko diferentzia esanguratsua respektu SOV+OSV (ez digute ematen datua, baina grafikoak hori sugeritu ahal du). Edozein kasutan ere, binakako kontrasteetan SVOk bádu abantaila esanguratsua respektu SOV, eta OVSk respektu OSV (gainera, SOV eta OSV dira errore gehien dituztenak). Beraz, hor, ordena aditz-erdikoak ateratzen dira hobeki, eta bereziki SVO .
Areago, perpausen irakurketa-denboran ere, SOV eta OSV ordena aditz-azkenak dirá denbora gehien behar izan dutenak, nahiz kasu honetan grafikoak ez du argiki sugeritzen ordena aditz-erdikoen abantaila esanguratsua (kasu honetan, SOV, SVO eta OVS ez dira elkarren artean esanguratsuki desberdinak, soilik OSV da esanguratsuki ezberdina respektu beste hirurak). Ikus:
Laburbilduz, erroreetan ordena aditz-erdikoak dira abantailatsuenak (eta bereziki SVO, bigarren OVS, eta soilik hirugarren SOV), reakzio-denboran ordena sujetu-lehenak, eta irakurketa-denboran, ez dago abantaila argirik. Hortaz, zéin da ordena bakarra zein dan aditz-erdikoa eta sujetu-lehena?
Eta experimentu horietatik, nóla ailegatu liteke ki konklusioa ezen evidentzia horrek dú sostengatzen euskal hizkuntzalaritzaren aldarrikapen nagusia? (ikus aldarrikapen hori an "SVO eta OVS hurrenkerak"); alegia, nóla ailegatu liteke ki konklusioa ezen SOV ordenak dú eskatzen prozesatze-lan txikiagoa ezi beste ordena guztiek? Nóla lortu liteke estaltzea ze, experimentuotan, SVO ordena dá abantailatsuena?
Ba, hori soilik lortu liteke praktikátuz etengabeko partzialitatea, etengabeko arbitrarietatea, etengabeko neurri bikoitza an analisiak, valorazioak eta konklusioak, soilik horrela. [231] [⇶]
____________________________________________________
Irakur serie guztia:
Ezkerreko partean, ulermen-ariketako reakzio-denboretan, Erdoziak planteatzen du kontraste bat arten SOV+SVO eta OSV+OVS (ordena sujetu-lehenak vs. ordena objetu-lehenak), eta beste bat arten SOV+OSV eta SVO+OVS (ordena aditz-azkenak vs. ordena aditz-erdikoak). Ikus Erdoziaren emaitzak eta valorazioak:
Esperimentuko partaideek, ulermen ariketa gauzatzeko denbora gehien, objektuaz hasten diren hurrenkerekin behar izan dute. Subjektuaz hasten diren bi baldintzen ulermen ariketa gauzatzeko denborak batu, eta objektuaz hasten diren baldintzen ulermen ariketarekin alderatuz gero emaitza esanguratsua da (SOV+SVO vs. OSV+OVS; p<.02). Aldiz, aditzaren kokaguneak ez dirudi eraginik duenik ulermen ariketa gauzatzeko garaian, ez baita emaitza esanguratsurik lortu aditza amaieran duten baldintzen eta aditza tartean duten baldintzen artean; segur aski, OSV baldintzei buruzko ulermen ariketa gauzatzeko denborak eraginda. (Erdozia, 2006)Beraz, reakzio-denboretan (ezkerreko grafikoan), alde batetik ordena sujetu-lehenak (SOV+SVO) ateratzen dira hobeki ezi ordena objetu-lehenak (OSV+OVS), bitartean-ze ordena aditz-erdikoak (SVO+OVS) ez diren ateratzen ez hobeto ez txartoago ezi ordena aditz-azkenak (SOV+OSV).
Aurreko kontraste horiek interesgarriak dira, baina horiek eginez gero, kontraste berberak egin beharko lituzkete gain errore-portzentajeak (zein diran are interesgarriagoak) eta baita an irakurketa-denborak ere. Koherentzia hutsez.
Sorpresa da ze Erdoziak ez du esaten ezer burúz kontraste horiek an errore-portzentajeak, eta noiz fijatzen garen an grafikoa non diran agertzen ordena ezberdinen errore-portzentajeak (goiko eskuinekoa), ikusten dugu ze, binakako kontrasteen emaitzak ikusita, ez litzake batere zaila SVO+OVS ordenek erakustea euren aldeko diferentzia esanguratsua respektu SOV+OSV (ez digute ematen datua, baina grafikoak hori sugeritu ahal du). Edozein kasutan ere, binakako kontrasteetan SVOk bádu abantaila esanguratsua respektu SOV, eta OVSk respektu OSV (gainera, SOV eta OSV dira errore gehien dituztenak). Beraz, hor, ordena aditz-erdikoak ateratzen dira hobeki, eta bereziki SVO .
Areago, perpausen irakurketa-denboran ere, SOV eta OSV ordena aditz-azkenak dirá denbora gehien behar izan dutenak, nahiz kasu honetan grafikoak ez du argiki sugeritzen ordena aditz-erdikoen abantaila esanguratsua (kasu honetan, SOV, SVO eta OVS ez dira elkarren artean esanguratsuki desberdinak, soilik OSV da esanguratsuki ezberdina respektu beste hirurak). Ikus:
Laburbilduz, erroreetan ordena aditz-erdikoak dira abantailatsuenak (eta bereziki SVO, bigarren OVS, eta soilik hirugarren SOV), reakzio-denboran ordena sujetu-lehenak, eta irakurketa-denboran, ez dago abantaila argirik. Hortaz, zéin da ordena bakarra zein dan aditz-erdikoa eta sujetu-lehena?
- Erantzuna: SVO
Eta experimentu horietatik, nóla ailegatu liteke ki konklusioa ezen evidentzia horrek dú sostengatzen euskal hizkuntzalaritzaren aldarrikapen nagusia? (ikus aldarrikapen hori an "SVO eta OVS hurrenkerak"); alegia, nóla ailegatu liteke ki konklusioa ezen SOV ordenak dú eskatzen prozesatze-lan txikiagoa ezi beste ordena guztiek? Nóla lortu liteke estaltzea ze, experimentuotan, SVO ordena dá abantailatsuena?
Ba, hori soilik lortu liteke praktikátuz etengabeko partzialitatea, etengabeko arbitrarietatea, etengabeko neurri bikoitza an analisiak, valorazioak eta konklusioak, soilik horrela. [231] [⇶]
____________________________________________________
Irakur serie guztia:
- Zuek valoratu
- Esaldi pluralen efektu berdintzailea
- Zein dira oinarrizkoagoak: irakurketa-denborak edo errore-portzentajeak?
- Very low?
- Soilik horrela
- Mesedez, hartu minutu bat eta irakurri hau
- Nahi duenak, ikus beza
- Eztabaida zientifikotik at? Hori da bide antizientifikoa
- Sei hilabete geroago, Lakaren artikulu antizientifikoak hor jarraitzen du
- Prozesamendu-kostua ez da soilik neurtzen an irakurketa-denborak
- Laka: norbaitek explikatuko al dit?
- Erdozia (2006) edo zelan desitxuratu ondorio enpiriko batzuk
- Unibertsitatea, zeru hori
Etiketak: Erdozia, Laka, prozesamendua, zientzia
0 Comments:
Argitaratu iruzkina
<< Home