osteguna, martxoa 17, 2016

Altube (1951) vs. Altube (1929): BAIZIK-ETA (evoluzioa)

Post honetan nahi dut azpimarratu Altube-k (1951) erakutsitako ikuspegi dinamikoa respektu euskararen hitz-ordena, zeinen arabera zenbait baliabide jatorriz postpositibo joanen ziren bihurtzen baliabide prepositibo egokiak ere: BERAZ, AGIAN, ORDEA, BA[edo BADA], BAIÑA -N- ... eta abar.
4n. BAIZIK-ETA - Badira, euskeraz, «conjuntivo« direlako itz batzu, jatorriz atze-ezarkintiar diruditenak, baiña gaur, aurre-ezarkintzat erabiltzea egoki derizkigunak: BERAZ, AGIAN, ORDEA, BA[edo BADA], BAIÑA -N- ... eta abar. BAIZIK itza ere, jokera orixe artzen ári zaigula dirudi, ... [Altube, 1951]
Beraz, estruktura linguistikoak ahal dirá evoluzionatu, bádaude bideak (edo mekanismoak) nondik, antza, ibiliak baitira hainbat estruktura linguistiko, eta bide horretatixe arituko zen "BAIZIK" postpositiboa ere garai hartan bertan (jokera orixe artzen ári baitzen).

1929ko Altube-k gaitzestua zuén "BAIZIK" prepositiboa, ez baitzen kabitzen an bere eredu teoriko-formala (non simetria formala gailentzen dén gain asimetria funtzionala), baina 1951ko Altube-k birplanteatuko du arazoa, eta aztertu egingo ditu "BAIZIK" prepositiboaren aukera ezberdin batzuk, euren alde onak eta txarrak, eta pensatuz justuki an hiztunak, aldeztuko dú "BAIZIK-ETA" (ikus hurrengo posta).

Báda zer ikasi tik Altube. [242] [>>>]
_______________________
Irakur ere:

Etiketak: , ,

2 Comments:

Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Egun ere nola orduan Altubec behar guenuque orai guc ere replanteatu anhitz ideia eta comenientzia. Esquerrac zuri Jesus zergatic-ze ekarri vistara Altuberen evolutionea.

osteguna, martxoa 17, 2016 7:08:00 PM  
Blogger Jesus Rubio said...

Eskerrak zuri, Erramun

ostirala, martxoa 18, 2016 10:53:00 AM  

Argitaratu iruzkina

<< Home